Consulent – wat houdt het in?

Is een consulent nodig als er niet direct een predikant wordt gezocht in de vacature?

Kerkordelijk is het uitgangspunt dat in een kerkenraad alle ambten aanwezig zijn. Wanneer de gemeente vacant is – en geen predikant heeft – dan behoort er een consulent te zijn. Die is er dus ook wanneer er niet direct gezocht wordt om een predikant te beroepen, maar gedacht wordt aan de aanstelling van een kerkelijk werker. Er is, kortom, altijd een predikant betrokken bij een gemeente. Hetzij als dienstdoend predikant verbonden aan de gemeente, hetzij als consulent. Ongeacht of er een kerkelijk werker is of niet.

Wat kost de consulent?

In generale regeling 5, artikel 36, is geregeld dat de predikant voor gewone werkzaamheden met een voltijdse aanstelling, maximaal 12 uur per maand van zijn werkzaamheden als consulent verricht in de arbeidstijd van de gemeente waaraan hij of zij is verbonden. De predikant met een deeltijdaanstelling is naar rato van de deeltijdaanstelling een deel van deze 12 uur per maand beschikbaar.

Wanneer de werkzaamheden van de consulent langer dan 6 maanden duren, vergoedt de vacante gemeente – na de eerste 6 maanden – het tarief voor incidentele hulpdiensten aan de gemeente waaraan de predikant verbonden is.

Wanneer de werkzaamheden van de consulent meer dan 12 uur per maand in beslag nemen, dan kunnen vacante gemeente en consulent een regeling treffen op basis van het verrichten van structurele hulpdiensten.

Reis- en andere onkosten die de consulent maakt ten behoeve van de vacante gemeente worden rechtstreeks aan diegene vergoed door de vacante gemeente.

!! Vanaf 1 juli is er een nieuwe regeling voor de vergoeding van een consulent !!

Daarbij wordt rekening gehouden met drie verschillende situaties.
Lees verder over de nieuwe regeling vergoeding consulenten:
https://protestantsekerk.nl/nieuws/nieuwe-regeling-vergoeding-consulenten-van-kracht

En wat doet een consulent niet?

Een consulent heeft dus een beperkte opdracht. Wel staat het kerkenraad en consulent vrij om afspraken te maken over verdere ondersteuning in vacaturetijd in bijvoorbeeld het pastoraat, het voorgaan in de eredienst, het verzorgen van catechisatie of kringwerk, etc. Maar dit valt niet onder de kerkordelijke opdracht. Het hangt dus af van de agenda van de consulent of deze hiervoor gelegenheid heeft.

Wat is de rol van de consulent in de beroepingscommissie?

De tweede in ord. 4-10-3 beschreven taak is de begeleiding van het beroepingswerk. Dat betekent dat de consulent toeziet op de procedure die in het beroepingswerk aan de orde is. De consulent is niet inhoudelijk betrokken bij de keuze van de kandidaat, maar ziet erop toe dat de procedure correct en netjes verloopt. Vragen als hoe onderhoudt de beroepingscommissie de contacten met de kandidaten? Kunnen daarbij aan de orde zijn. Ook kan de consulent de beroepingscommissie desgewenst instrueren over wat wel en niet gangbaar, wenselijk en/of geoorloofd is in de procedure. Daarnaast is de consulent het eerste aanspreekpunt voor vragen die bij de beroepingscommissie opkomen.

Wat doet de consulent?

Ord. 4-10-3 beschrijft voor de consulent een tweeledige opdracht: 1) het adviseren van de kerkenraad en 2) (als dat aan de orde is) het begeleiden van het beroepingswerk. Het eerste houdt dat de consulent de kerkenraad gevraagd, maar ook ongevraagd, adviseert. In de praktijk betekent het dat de consulent niet bij alle kerkenraadsvergaderingen aanwezig hoeft te zijn. Wel moet hij op de hoogte zijn van de punten die op de agenda staan, zodat hij de afweging kan maken of zijn aanwezigheid nodig is. Doorgaans onderhoudt de consulent met het oog hierop een nauw contact met de voorzitter en het moderamen van de kerkenraad.

De consulent heeft in de kerkenraadsvergadering een adviserende stem.

Wie kiest de consulent?

De kerkenraad nodigt een predikant (van de kerk) uit om als consulent op te treden. Wanneer de kerkenraad niet direct iemand op het oog heeft of kan vinden, kan hij de voorzitter van de werkgemeenschap waarbij de gemeente is ingedeeld, benaderen om te bemiddelen bij het vinden van een consulent. De uitzondering hierop betreft evangelisch-lutherse gemeenten. Voor deze gemeenten geldt dat de president van de evangelisch-lutherse synode optreedt als consulent of een predikant die door de president wordt aangewezen.

Wie kan consulent zijn?

Wanneer een gemeente vacant is of haar predikant om een andere reden langdurig afwezig is, krijgt ze ondersteuning van een consulent. Dit is bepaald in ordinantie 4-10 van de kerkorde. De consulent wordt nader omschreven als “predikant van de kerk”. Dat betekent dat eenieder die als predikant is bevestigd hiervoor in aanmerking komt. Dus ook predikanten met een bijzondere opdracht (predikant-geestelijk verzorgers) of predikanten in algemene dienst of emeritus-predikanten.

 

Zie ook FAQ | Protestantse Kerk in Nederland