Van 20 tot 25 augustus 2023 vond in Torre Pellice in de Italiaanse Alpen de synode van de Waldenzen plaats. De Waalse Kerk ontvang altijd een uitnodiging en dit jaar viel de eer mij te beurt de synode bij te wonen. In de tijd van de vervolgingen was er veel contact met de Waalse kerken en was er ook steun vanuit Nederland.
De Waldenzen zijn de oudste protestanten van Europa, al sinds de 12e eeuw vormen zij een gemeenschap en in 1532 sluiten zij zich aan bij de Reformatie.
De wortels lagen in Frankrijk en het Frans is voor de oudere generaties nog steeds geen probleem. Zelf de Bijbel (kunnen) lezen was het uitgangspunt, en onderwijs is dan ook een speerpunt geworden van de Waldenzen.
Er was een allerhartelijkst welkom aan de gasten op zondagmiddag. Twee redenen werden genoemd voor het hoge aantal buitenlandse gasten :
1. Dankzij de morele en materiële steun uit veel landen bestaan de Waldenzen nog. Door de eeuwen heen hebben zusterkerken in het buitenland (zo ook de Waalse kerken) geholpen met opvang en steun.
2. Men wil niet in wat vanouds geïsoleerde valleien waren ook in een geestelijk isolement en een beperkte visie terechtkomen.
Het welkom werd gevolgd de openingskerkdienst met de bevestiging van een nieuwe predikant – dat gebeurt op de synode.
Op maandag begon de vergadering. Ik werd getroffen door het memoreren van de predikanten die het voorbije jaar waren overleden. Er sprak een grote onderlinge verbondenheid uit.
Een hele ochtend is er gesproken over de steun aan vluchtelingen. Voor Italië (Lampedusa) een nog dringender probleem dan voor Nederland. De Waldenzen begonnen een ‘corridor humanitaire’ (Mediterranean Hope) in overleg met de regering. In de landen van herkomst wordt contact gelegd met de meest kwetsbaren en zij mogen per vliegtuig naar Italië komen, worden daar opgevangen en na verloop van jaar moeten zij het op eigen kracht zien te redden.
Het systeem is niet perfect, maar er zijn inmiddels zo’n zevenduizend mensen geholpen. Het ging op de synode over deze hulp: hoe effectief is die,
gaan we er mee door, breiden we die hulp uit of moeten we juist minderen zodat er meer ruimte is voor andere projecten? Het was een soms felle discussie: “Ophouden hiermee want er moet een politieke en Europese oplossing komen!” “Nee, want dat duurt maar en dat duurt maar en er moet nu geholpen worden, en hoe lastig ook: er zijn al velen geholpen ook al is dat een druppel op een gloeiende plaat.” “We mogen niet wegkijken en hebben de opdracht om te helpen. Misschien moeten we zelfs uitbreiden want de nood wordt alleen maar hoger.” “Nee, want dat komt in mindering op andere projecten.”
Uiteindelijk werd besloten tot voortzetting van de huidige praktijk.
In de discussie werd ik getroffen door het besef van urgentie dat doorklonk in de bijdragen, en ook de relevantie: dit is waartoe wij geroepen zijn als kerk. Dit is een Bijbelse opdracht. Ik was onder de indruk van wat deze kleine protestantse kerk in Italië doet!
Henk Spoelstra
PS Karin van den Broeke vertelde dat ook KerkinAktie het werk van de Waldenzen steunt!
Ze noemde een boekje van Rosita Steenbeek, Droomland Italie (Prometheus, Amsterdam 2023) waarin het project genoemd wordt.
